PROXECTO EPÍSTOLA

----

TEMÁTICA: Unha ducia de galegos

[libro] Relación de entrevistas realizadas por Victor Fernández Freixanes e editadas en Galaxia en 1976.
Epístolas
4
Data Relación Remitente - Destinatario Orixe Destino [ O. ] [ T. ]
Data Relación Remitente - Destinatario Orixe Destino [ O. ] [ T. ]
1976-09-16
Carta de Piñeiro a Seoane. 1976
Santiago de Compostela
Bos Aires
Orixinal Transcrición

Transcripción da epistola Carta de Piñeiro a Seoane. 1976 en 16/09/1976


16-IX-76

Benquerido Luis:

Estes días están en Compostela Lorenzo e Marika e botamos grandes parrafadas. Desde logo, os catro botamos de menos a vosa presencia. Como é natural, a vosa lembranza xurde de continuo nas nosas conversas. Foi unha experiencia bastante emotiva o reencontro despois de 42 anos. A Xesús atopeino moi ben e interiormente cheo de azos.
Das cousas de por aquí, xa vos supoño enterados polos xornais. Na miña opinión, a operación de apertura democratizadora irá adiante perfeitamente controlada polas forzas conservadoras. A oposición, hoxe por hoxe, é feble. Terán que pasar algúns anos para que a sociedade se politice e para que os partidos políticos de base popular cheguen a ter arraigo e consistencia.
En Galicia ocurre o mesmo, claro, pero é indudable que a conciencia galeguista é hoxe máis forte que en ningunha ocasión anterior. Si acadamos que esto prosiga no mesmo ritmo de crecemento, poderemos confiar fundadamente nas posibilidades dun futuro relativamente próximo.
Xa saíu o libro de Víctor Freixanes Conversas con unha dúcea de galegos. Tivo unha boa acollida e véndese moi ben. Mandáronche un exemplar por correo marítimo, pero como tarda bastante en chegar, díxenlles que che enviasen outro por vía aérea. Supoño que non tardarás en recibilo.
O Lorenzo estivo un día en Lugo e falou co Fole e mais co Celestino. Xantaron todos, tamén cos Díaz Pardo, acarón do Miño.
Tivemos recentemente unha xuntanza do Patronato do Museo Carlos Maside. Grande parte foi informativa dos trámites administrativos e dos atrancos xurídicos derivados dos pleitos cos socios de Isaac. Tamén se acordou o traslado provisional dos fondos do Museo a unhas salas acondicionadas no grande edificio que se está construíndo alí no Castro, acarón do futuro edificio do Museo.
En fin, os amigos de por aquí máis ou menos como sempre.
Apertas nosas para os dous

Ramón

1976-10-18
Carta de García Sabell a Seoane. 1976
Nova York
Santiago de Compostela
Bos Aires
Orixinal Transcrición

Transcripción da epistola Carta de García Sabell a Seoane. 1976 en 18/10/1976







18-X-1976
Querido Luis:

Recibín a túa derradeira carta na que me contas o ben que o pasáchedes en Tucumán. E o eisito da tua Mostra, cousa que, como sempre, se produz en coanto a xente contempla as túas creacións.
Agora entréganme a monografía de Squirru. Leereina axiña e xa che darei a miña impresión. Polo de pronto, a parte gráfica é espléndida. E supoño que tamén o será o texto.
A idea do libro a base dos anacos do meu Xornal nos que trato de tí ou da tua obra paréceme moi interesante. Dende logo, queda aceptada. Cando veñades, falaremos. E cecais nos poñamos ao traballo rápidamente.
Por eiquí, as cousas vánse acrarando. Son outimista, a pesares das aparencias contrarias. Coido que o camiño da libertade é irreversibel. E ainda que se cometen moitos erros, tanto oficiales como da oposición, o pobo está cada día máis lucidío e con maior pulo de decisión política. Ista é, polo menos, a miña impresión. Craro está que a realidade vira unha e outra vegada dun xeito desconcertante, pro con todo, o resultado final é espranzador. É cáseque como un proceso biolóxico que ninguén pode deter. Ir contra a libertade é ir contra Natura.
Culturalmente, hai poucas novedades. Non me lembro si xa che falei do libro Unha ducia de galegos. Si ainda nono tes, podo remesalo. Os que dín cousas valiosas son Piñeiro, Beiras, D. Ramón e tí1. Hai algún entrevistado que é lamentabel. A mocedade, en xeral, desnortada e petulante.
Vinde pronto. Agardamos día a día por vós.
Velahí tes a direición de Espasandín: 7501 Democracy Blvd. B-215. Bethesda, Maryland, 20034. USA.
Grandes apertas para Maruxa e para tí de

Domingo



1 Neste punto aparece unha marca a man que remite ao pé de páxina onde se escribe a man: “E Araúxo”

1976-11-00
Carta de Piñeiro a Seoane. 1976
Santiago de Compostela
Bos Aires
Orixinal Transcrición

Transcripción da epistola Carta de Piñeiro a Seoane. 1976 en 00/11/1976

XI-1976

Querido Luis:

Recibín a tua carta e onte chegou o fermoso libro que che adicou Rafael Squirru. Dá xenio velo. Sería interesante un exemplar para a Fundación Penzol, porque é importante que estes libros figuren nas bibliotecas públicas do noso país. Desde logo, a nós prodúcenos, ademáis da alegría amistosa, un verdadeiro goce espiritoal.
Por aquí, as cousas van indo cara adiante. Certo que con atrancos, que a maior parte das veces proceden da ultra-dereita e ás veces tamén da ultra-esquerda. Estes, de seu, móvense nunha dirección utópica, pero a súa acción violenta beneficia grandemente ao bunker. De todolos xeitos, a ultra-dereita ten perdida a partida –e de ahí os seus esforzos desesperados por estrangular o proceso aperturista–, porque o Rei necesita afianzarse como “Rei dos españois” en lugar de ser o “Rei posto por Franco”, a alta finanza e sectores importantes da economía queren entrar no Mercado Común e a presión europea é favorable á democratización, presión á que se suma, con moitas cautelas, a mesma U.S.A. Os bunqueriáns queren “arxentinizar” o ambiente político para provocar a dictadura militar –os seus berros sempre son: “¡Ejército al poder!”– como único medio de impedir a evolución democratizadora. Pero, hoxe por hoxe, e coido que cada dia con máis firmeza, o Exército está na liña do Rei, así que respalda a apertura.
En Galicia, o ambiente está moi sensibilizado para as reivindicacións colectivas do noso pobo como tal. Nunca houbo tanto galeguismo. A actuación dos partidos é polo de agora demasiado doutrinaria e un tanto confusa –cousa inevitable despois de tantos anos de clandestinidade–, pero pouco a pouco, van madurecendo. Polo de pronto, conqueríuse que a oposición incluía as libertades autónomas de Cataluña, Euzkadi e Galicia nas súas bases de negociación co Goberno.
O libro de Freixanes tivo un éxito grande. En dous meses, vendéronse dous mil exemplares. Coméntase moito e, en xeral, foi acollido con moita simpatía. No teu caso, son de lamentar esas inexactitudes de que me falas.
Nós publicaremos encantados no Grial ese teu traballo sobre os emigrantes cando o escribas.
Cando veñades, atoparedes esto bastante animado.
Apertas nosas para os dous

Ramón

1977-10-01
Carta de Seoane a Piñeiro. 1977
Bos Aires
Santiago de Compostela
Orixinal Transcrición

Transcripción da epistola Carta de Seoane a Piñeiro. 1977 en 01/10/1977

Buenos Aires, 1º de Outubro de 1977

Sr. D. Ramón Piñeiro
Santiago

Querido Ramón:

Recibín a tua carta do 16 do mes pasado que agradecín moito, púxonos moi ledos o que tivésedes estado xuntos Lorenzo e Marika con vos. Houbéseme gustado estar presente na vosa xuntanza despois de mais de corenta anos de non se ter visto. Varela é un home de gran talento, con unha obra de poeta en castelán moi espallada en pequenas monografías, catálogos, prólogos e con unha laboura de crítico de arte que a xente lembra con moito respeto pola súa xusteza e sensibilidade. Do que ocurre en España, en xeral, estamos moi informados pola prensa. Trátase en cada país de ter ao tanto ao lector das desgracias, ou supostas desgracias, de outros países. Para min o máis importante é que a apertura progrese aínda que de momento non os satisfagan moitas das medidas que se toman. E, en canto a Galicia, con unha concencia galeguista superior ao pasado, penso que lle falta prensa no exterior, que as axencias periodísticas non se ocupan dos sucesos galegos ou dos problemas de Galicia na proporción que deberan e en relación con cataláns e vascos. Matino que tiña de se estudar a creación de unha axencia de noticias galega que surtise esa información á prensa da penínsua e das terras onde hai emigrantes nosos.
Recibín o libro de Freixanes que che agradezo. Lástima que nesa entrevista que se refire a min casi invéntame unha vida que non é a miña. Nin meu pai foi tendeiro, senón un emigrante que traballou en moitas cousas como todolos emigrantes, rematou sendo un comerciante moi chestertoniano, algún dia escribirei desto, nin eu fun á escola na Coruña porque me mandaron meus pais, senón simplemente porque vivíamos na Coruña, onde logo traballei de abogado con bastante éxito, para os dous ou tres anos en que me adiquei a elo; nin teño sillón de vimbio na miña casa da Coruña, nin a muller que pintei con un cartel no peito era a nai de un emigrante, sinón unha emigrante que escarneceron as autoridades suizas, etc. E non entendeu tampouco a miña posición en canto aos emigrantes. Eu deféndoos como pobo, no seu conxunto, non me refiro senón en poucos casos, a eles individualmente. Cando son centos de miles os que saen de un país cara outro é como si se tratara de unha invasión pacífica e van creando hestoria. E tamén cando son centos de miles algo fan sempre pola sua terra. Eu tamén estou resentido persoalmente con algúns emigrantes mais penso que equivalen na sua mentalidade aos comerciantes de ultramarinos de Galicia, e estes tampouco endexamais me preocuparon. Eu separeime absolutamente da colectividade galega de Buenos Aires aínda que ela colectivamente hónrame como galego e ademíroa, como ademiro a todos os homes da terra que loitan soios sen outra axuda que a sua solidaridade. Nunca lles pedín nada, e cando traballei para eles pagáronme. Todo o outro que fixen fíxeno por Galicia e non tiven necesidade do estímulo da colectividade. A miña vida intelectual estivo sempre en relación cos que tiñan iguales preocupacións artísticas e literarias fosen ou non galegos. Eu nunca, estando en Galicia, me preocupei da opinión encol de min da Cámara de Comercio da Coruña, por poñer un exempro, ou do Casino de Santiago, por poñer outro. A Dónega escribinlle algo de esto. Editei libros que eles nin siquera coñecen e que, sin embargo, están dedicados a eles polos seus autores, pero que foron a pagar as mans dos seus fillos arxentinos. E os emigrantes cos seus traballos e uns poucos de nós, moi poucos, co noso de intelectuales, ben alleo do deles, erguemos o nome de Galicia en América e fumos facendo algo ao mesmo tempo por Galicia. Eu non desprecio a ninguén, esto é o que quero decir. E posible que algún dia escriba desto, dos emigrantes, para Grial si o publicades. Non se estudou o seu aporte colectivo a Galicia, as suas influencias, nin o aporte de Galicia a América a traveso deles.
Perdóname, a Freixanes dille que me gustou moito o libro, mais si o reedita ten que recoller ben, correxir o que se refire á miña vida. Porque o curioso é que tomou notas que logo non interpretou ben.
Recibide garimosas apertas nosas pra vos os tres.

Seoane.