PROXECTO EPÍSTOLAS

----
Epístolas
Mencionado/a [9]
Data Relación Remitente - Destinatario Orixe Destino [ O. ] [ T. ]
Data Relación Remitente - Destinatario Orixe Destino [ O. ] [ T. ]
1942-04-22 Mencionado/a
Carta de Antonio Baltar a Lois Tobío Fernández, 1942.
Avellaneda
Montevideo
Orixinal Transcrición

Transcripción da epistola Carta de Antonio Baltar a Lois Tobío Fernández, 1942. en 22/04/1942

Avellaneda, 22 - IV - 1942

Sr. D. Luis Tobío
MONTEVIDEO

Querido amigo: No sé que opinión te merecerá el refrán marinero "o que chega nunca tarda". Probablemente es un dicho respetable considerado a través de ése deje de fatalidad que tiene, sugiriendo largas calmas o naufragios sin regreso, pero sería abusivo que yo quisiera escudarme en él para restar importancia a las semanas transcurridas en dar cumplimiento a tu pedido.
Lo cierto es que cuando recibí tu carta me dirigí inmediatamente a la Librería El Ateneo donde resultó que habían vendido el ejemplar del libro de Vindel que poseian cuando hicieron uno de los últimos catalogos. Con ésta circunstancia la búsqueda se hizo mucho mas dificil y ya creía que iba a resultar infructuosa después de recorridas sin éxito las principales librerías de nuevo y viejo de Buenos Aires, cuando por fín dí con un ejemplar en la "Librería del Colegio" (a cargo actualmente de la Editorial Sud-Americana, empresa de fuertes capitales en relación tambien con "Sur"), donde no buscara en el primer momento por saber que estaba dedicada mas bien a libros escolares.
Bien. El caso es que desde hace pocos días tengo en mi poder el tal libro y que te lo remitiré contemporaneamente con ésta carta, en paquete aparte, acompañado de un ejemplar del albun compostelano por el cual estabamos en deuda con María del Carmen.
Este envío me proporcionó unos agradables momentos. Es muy interesante el libro de Vindel con ése espíritu de amor profesional que se expresa por el librero en el prefacio. Y tambien el repaso de las fotos santiaguesas nos consoló profundamente de ésta descolorida chatura post-colonial en que estamos sumergidos, remozando la seguridad de que aun existen en alguna parte testimonios de una vida espiritual que no es posible creer que se hayan hecho definitivamente infecundos. La impresión mas aguda a la vista de las imágenes lejanas fué de los grandes espacios que parece haber alrededor de cada edificio o sobre cada calle. Obsérvalo especialmente en la fotografía panorámica del Seminario. Hay que tener en cuenta que en Buenos Aires pasamos a cada momento por la "avenida mas ancha del mundo", que en metros estrictos supongo desbordará por mucho a nuestra Azabachería. La clave debe estar en quien sabe que misterios de armonía arquitectónica o de expansiva fuerza histórica actuando calladamente sobre la imaginación y perturbando los aparentemente ecuánimes juicios visuales.
Segú la fórmula clasica, "deseamos que al recibo de la presente os halléis gozando de buena salud". Hay que disculpar a las fórmulas clásicas por resultar a veces tan insustituibles expresiones de una verdad. El caso es que realmente deseamos que os encontreis bien de salud y con buen ánimo. Lo mismo respecto al matrimonio y demás familia Couceiro, a quienes trasmitireis nuestros saludos. Daba por cierto y celebro ahora el éxito que me anuncias de los productos, que serán la expresión de la inteligencia y la veracidad de su progenitor.
Con el cordial afecto de Mireya y mío para María del Carmen y para tí, te abraza tu affmo.

A. Baltar [sinatura autógrafa]

1945-03-18 Mencionado/a
Carta de José Rovira Armengol a Lois Tobío Fernández, 1945.
Montevideo
Montevideo
Orixinal Transcrición

Transcripción da epistola Carta de José Rovira Armengol a Lois Tobío Fernández, 1945. en 18/03/1945

8-ii-45

Amigo Tobío:
La fecha, aunque no lo parezca, es marzo, o sea que hace ya bastantes días te hice decir por Couceiro que me llamaras por teléfono, pues tenía que comunicarte una cosa que quizá te interesa. Yo, por mi parte, intenté telefonearte a la redacción, pero ese es un teléfono de perros, y es más fácil sacar la lotería que obtener comunicación.
Bueno, creo que todavía no he tenido ocasión de felicitarte por tu paternidad –aprovecho la ocasión y hago extensiva la felicidad a tu costilla. [manuscrito:] También intenté banamente, hacerlo en su tiempo por teléfono.
El asunto de que se trataba es el siguiente: Un editor amigo mío de Buenos Aires quiere publicar una nueva traducción de la Hist. de la cult. griega de Burckhadrt, y me dijo que si quería encargarme de la traducción, pero la necesita con cierta urgencia, y yo no podía comprometerme porque tengo tela entre manos para un par de meses. Pensé que quizá podría interesarte a tí. No sé qué tal paga mi amigo, pero creo que deberá ser bastante razonable, y dudo que pague por debajo de lo que suelen los editores decentes de estos pagos.
Dime, pues, algo cuanto antes, pues si la cosa pudiera interesarte, ceo que vale la pena. A mí me duele la prisa que tiene mi amigo, pues, de no ser así, me habría encantado el trabajo.
Con muy cordiales recuerdos a "toda" la familia, recibe un fuerte abrazo de tu amigo y compañero [manuscrito:] (¡que lo es!)
Rovira [sinatura autógrafa]
mi teléfono: 414436

[manuscrito:] Los Hermanos se asocian a mis felicitaciones

1948-06-27 Mencionado/a
Carta de Lois Tobío Fernández ao seu irmán Xesús Tobío Fernández, 1948.
Montevideo
Orixinal Transcrición

Transcripción da epistola Carta de Lois Tobío Fernández ao seu irmán Xesús Tobío Fernández, 1948. en 27/06/1948

Montevideo 27 junio 48

Querido hermano Jesús: tiempo hace que tengo en la cabeza lo de contestar a tu carta. Me la habías escrito un par de meses antes de terminar la carrera y yo te respondo –calculo– un mes despues. Antes de nada, un abrazo y una fraternal felicitación al nuevo licenciado.
Si no recuerdo mal, seguías a más de Derecho, Filosofía y Letras. ¿Terminaste esta también?. Harás muy bien en hacerlo. Yo estoy arrepentido de no haber seguido también Filosofía. Lo del servicio militar es una pejiguera pero creo que podrás aprovechar el tiempo libre para ir preparando lo de abogados del Estado. ¡¡Y no olvides el estudiar idiomas!! Es muy conveniente por mil motivos. A mi me ha valido más que otros conocimientos, y ello tanto ahí como aquí. Las traducciones me han ayudado a darme a conocer y a vivir, como antes mis conocimientos de francés y alemán me permitieron ganar las oposiciones. Dices que viste mis traducciones ¿Cuales? ¿Es que se venden ahí? Traduje para editoriales americanas y argentinas. Ahora entré a trabajar en la sección de propaganda y publicaciones de una casa de productos farmacéuticos lo que obligará a dejar las traducciones. Pero seguiré escribiendo artículos con ilustraciones en el suplemento de "El Día". Uno de estos artículos será justamente sobre el arquitecto Kenneth. Con este, me sucedió que debiendo hacerle una interview me dijo que había estado y hecho estudios en Santiago. Y al saber que yo fuera estudiante en Santiago, me habló, antes que nada, de D. Jesús Carro. A este dale muchos recuerdos míos. Y a Pedret. Y a todos los buenos amigos que me recuerden.
¿Dónde está instalado el Instituto P. Sarmiento? ¿Cómo es y cómo se trabaja en él? ¿Cómo podría conseguirse sus publicaciones? Hace mucho tiempo que tengo ganas de poseer un ejemplar de la edición del Calixtino. Creo que está agotado y es muy difícil de conseguir. No sé si conociste a Sebastián que era auxiliar de Filosofía. Ahora es decano de la fac. de Filosofía y Letras de la Universidad de S. Juan de Puerto Rico y verdadera personalidad allá.
Cosas parecidas ha sucedido por todos los rincones de esta estupenda América, magnífica tierra que agita, sacude y hace rendir al hombre. Ya sabes que Carlos tiene una farmacia. Hay gente universitaria que se ha hecho rica con el cine.
Por Dª Elvira, la madre de la señora de Couceiro, envié a mamá una carta. ¿Cómo se encuentran todos los de ahí, los mayores y los [¿?] - ¿cuántos? - chiquillos? ¿Qué tal Maruja y su marido? ¿Dónde están? Hace tiempo me dijo Minia que me enviaba por correo una colección de fotos de Galicia. Por desgracia no las recibí.
Por hoy nada más. Escríbeme y escribidme todos. Contadme cosas de la vida de ahí, las novedades de nuestra dilatada familia.
Abrazos a todos de todos nosotros y especial para ti de tu hermano
Luis [sinatura autógrafa]

1956-02-23 Mencionado/a
Carta de Rodolfo Prada a Lois Tobío Fernández, 1956.
Bos Aires
Montevideo
Orixinal Transcrición

Transcripción da epistola Carta de Rodolfo Prada a Lois Tobío Fernández, 1956. en 23/02/1956

RODOLFO PRADA
CONSTITUCIÓN 4234
Buenos Aires
–––––

23 Febreiro 1956

Señor,
Don Luis Tobío,
26 de Marzo 1089,
MONTEVIDEO. (Uruguay)

Benquerido amigo e irmán:
Supoño que o bo amigo Couceiro lle haberá trasmitido as miñas felicitaciós polo manífico traballo que fixo, a xeito de barudo perpiaño, pra o proieutado Congreso da Emigrazón Galega. Perfeita e lumiosa cada unha das tres partes. Fixen entrega do traballo ao Consello de Galiza e a tudos gostou e alentou moitísimo. Istase traballando encol das fases limiares do proieuto e, no seu intre, se lle informará a vosté o respeuto.
Agora teño o gosto de cumprir outro encárrego pra vosté. Trátase do seguinte: da grandeira obra, que patrióticamente financia noso esgrevio amigo Don Manuel Puente, da Historia de Galicia. Como vosté sabe, vense escribindo por un equipo de especialistas, alá na Terra, baixo a direición de Don Ramón Otero Pedrayo. Xa se recibiron os orixinaes pra os dous primeiros tomos que xa istán sendo imprensados. Don Manuel contratou o traballo ca impresa López de ista cibdá (a mesma que fixo o libro "As Cruces de Pedra na Galiza" de Castelao), en 400 e pico de mil pesos. Amáis de elo, os grabados custarán uns 150 mil pesos. Isto lle dará ideia da importanza da obra. A edizón istá ao coidado de Luis Seoane axudado por mín. Agora ben, témolo probrema da correición das probas, non pola correición simpre en sí, que se podería faguer doadamente en base a os orixinaes, senón pola necesidade de unificar a ortografía dos varios traballos de difrentes autores. Elo comporta unha responsabilidade que somentes pode ser asumida por persoa autorizada por outa preparación inteleitual e amplo conocemento da nosa lingua, pois vai tuda a obra en idioma galego. Con Otero Pedrayo tense acordado que se faga a primeira correición, –e conseguinte unificación ortográfica e linguística–, eiquí, enviándose a éle a derradeira proba pra sere revisada e conformada alá.
Agora ben, Seoane e máis eu entendemos que vosté é a persoa máis calificada nas terras do Plata pra laboura tan importante. Don Manuel atopou perfeita a eleicióne fíxome o encárrego de lle escribir propoñéndolle isa colaborazón e pregándolle queira aceitala, a base, naturalmente, de lle compensar cos honorarios que correspondan, xa que o traballo será fadigoso e lle demandará tempo que vosté perdería de adicar a labouras periodísticas ou editoriaes que lle rinden beneficios.
A impresa xa entregou as probas dos primeiros traballos: o Prólogo e a Descripción Xeográfica de Galicia, ambos de Otero Pedrayo. Si témola a sorte de que vosté aceite a laboura que lle propomos, enviaríamoslle ise material seguidamente. Prégolle, pois, nos favoreza ca sua resposta, o máis axiña que lle sexa posibele.
Aproveito gostoso a oportunidade pra o saudar moi cordialmente, aftmo. s. s. amigo e irmán,
R. Prada [sinatura autógrafa]

P/D.- Eu permítome apelar afervoadamente ao seu patriotismo galego pra que faga o sagrifizo de aceitar o encárrego.
R. Prada [sinatura autógrafa]

1963-09-10 Mencionado/a
Carta de Miguel Vázquez Valiño a Lois Tobío Fernández, 1963.
Montevideo
Madrid
Orixinal Transcrición

Transcripción da epistola Carta de Miguel Vázquez Valiño a Lois Tobío Fernández, 1963. en 10/09/1963

MONTEVIDEO 10 de Setiembre de 1963

Dr. Luís TOBÍO FERNANDEZ
Madrid

Meu estimado amigo:
Confirmando a miña carta anterior, data 6 do mes de abril, escribo a presente co profundo desexo de que se encontre disfrutando dunha perfeita saude en compaña da sua honorable dona e fillos. Por eiquí continuamos loitando con un que outro ataque de reuma, se ven non de tanta gravedade como no pasado ano.
Na carta anterior acusaballe recibo dos tres mil pesos que o Banco de Galicia me abonou na miña conta, cousa que xa fixera denantes de eu ter recibido a sua carta, xa que por mor de folga dos empregados do correo desta cibdade a mesma me foi entregada con moito retardo.
Como vostede me anunciaba que me enviaria o saldo da conta para dentro de pouco, he polo que lle escrevo a presente por si lle fose posible facelo, pois ando apertado de diñeiro xa que estou construindo unha casiña nun terreo da miña propiedade, perto do Hipódromo de Maroñas, e quixera terminala pra poñela a venta. Pois o traballo anda moi escaso e non se ven posibilidades de que millore a situación. De non ser por necesidade xa vostede sabe que non lle poñería apuro ningún.
As cousas da colectividade transcurren máis ou menos como no pasado. No mes de xulio tiveron celebramento as "Xornadas de Cultura Galega", con conferencias, aito de homaxe a procer da nacionalidade uruguaya, e findaron con un xantar en "Casa de Galicia" que resultou moi concurrido.
Por si non tivera coñecimento direille que findou na Cruña a nai do noso bon amigo Dr. Pedro Couceiro.
He sin outra cousa a decirlle reciba saudos da miña familia, Meilán, Crestar e Villaverde e unha aperta do sempre amigo

Valiño [sinatura autógrafa]

[nota manuscrita de Lois Tobío escrita posteriormente:] Contestada 24 setbre. anunciándolle que se deu orde ó A. de G. pra pagar

1965-05-30 Mencionado/a
Carta de Antón Crestar a Lois Tobío Fernández, 1965.
Montevideo
Madrid
Orixinal Transcrición

Transcripción da epistola Carta de Antón Crestar a Lois Tobío Fernández, 1965. en 30/05/1965

Montevideo, 30 de maio de 1965.
Dr. Luis Tobío
Madrid

Ben querido Tobío: Recibín a súa do 19 do cte. e de contado intereseime polos seus problemas, falei con Yolanda, que e a encarregada da correspondencia, e ditoume nun anaco a resposta miña carta foi posta no correio do 28 a que supoño xa recibirías, de todo isto dou fé pois as fotocopias fíxenas eu.
Respeito o seu inquilino, sigue sendo moi mal pagador. está sempre en xurídica, pero tómeo con calma pois igual me pasa a mín, eu teño un inquilino que paga cada 3 ou 4 meses e non podo botalo fora, a lei protéxeo, e sen mais.
Pra vender, o momento e malo a deprezación do peso e catastrófica, ista semán chegou a cotizarse a 54 pesos por dollar!! Dahí pra diante, pense calquera cousa.
O que felizmente parece sere que estamos a salvo e dun golpe militar. Sei de boa fonte que días pasados houbo unha xuntanza de xefes do exército e da armada e todos repudiaron o golpe por unanimidade resolveron mais salvar os malos políticos que nos tocaron en sorte. Pois dar un golpe de estado e dentro d'un ano chamar a elecciós e aparecerán os mesmos como salvadores da democracia e da patria e o desprestixio será pras forzas armadas.
Respeito o escándalo financeiro parece sere que o xefe de Policía, que e un Coronel Ventura Rodriguez está disposto a seguir ás investigaciós ata o final, Deus o oia!
O día 27 embarcou Canabal, Xesús pra un viaxe que finará na Terra, iba a Bos Aires, Nova York, México, Francia e Galiza, tal vez teña oportunidade de velo por ahí
Si vai a Terra e pasa por Santiago, recoméndolles visite a unha curmán miña que vive ahí fai moitos anos. das nosas, moi vinculada a D. Ramón Piñeiro, Isla Couto etc. etc.
Agradounos moito isa apreciación que fai na súa carta e que lle mostrei os amigos.
E sen mais por hoxe. Saudos de Villaverde, Meilán, Couceiro, Yolanda e de xeito eispecial pra súa dona e fillos dos meus e vostede reciba forte aperta do seu amigo que queda sempre as súas ordes sen cumprido de ningún xeito.

A. Crestar [sinatura autógrafa]

1974-01-22 Mencionado/a
Carta de Virgilio Garrido a Lois Tobío Fernández, 1974.
Montevideo
Madrid
Orixinal Transcrición

Transcripción da epistola Carta de Virgilio Garrido a Lois Tobío Fernández, 1974. en 22/01/1974

Montevideo, 22 de enero de 1974

Querido Tobío:
Con gran retraso llegó la tarjeta participando el casamiento de Miguel. Yo esperaba contestarla en la correspondencia de fin de año; pero el infausto ambiente que me rodea no se prestó a alejar el desaliento, y pasan los días sin que me decida a contestar la copiosa correspondencia ultimamente recibida. El 30 de este mes termina mi licencia anual, por lo que, sacudo la pereza, y doy comienzo con esta carta a las respuestas comprometidas.
Nada bueno puedo contarle, salvo que mi salud va afirmándose después de las flaquezas sufridas el invierno. No obstante las cuales, puedo trabajar en la oficina sin faltar un solo día. Bien es verdad que mi tarea es de cuatro horas, que cumplo totalmente, sin permitirme la más ligera distracción, fuera de la labor que me atañe. Ha disminuido la correspondencia a médicos –por acortamiento del territorio– pero quedan a mi cargo todavía las respuestas a los informes de ciclo, los extractos de trabajos originales en idiomas latinos, la revisión de textos y "ainda mais". El jefe de propaganda es un inteligente y simpático médico uruguayo, al que ayuda mi estudiante de medicina que está para recibirse: buen chico. El Dr. Batre [?] y estos compañeros me tienen en consideración, lo que me estimula para acrecentar mi actividad en el despacho. Voy camino de los 83 y esta mañana nadé casi una cuadra en las saladas, limpias y tranquilas aguas de la bahía de Pocitos.
Aunque tiene Vd. bien ganada la jubilación, lamento que deje de pertenecer a la gran familia Roche. ¿No sería posible que continuase en forma oficiosa o como asesor en la oficina de Traducciones? Y no sé si cuentan ahí con personas que puedan sustituirle; pero dudo que otro traductor redacta unos textos tan claros, castellanamente correctos y tan fieles a los conceptos científicos. Para mí fue un placer y una enseñanza leer sus originales.
¿Seguirán Vds. viviendo en Madrid? Me gustaría recibir sus noticias que me informan mejor que las de mis familiares, en lo referente a la situación general de nuestra patria.
Dias pasados recibí una tarjeta de Mariano Conte (Pez Austral, 12-50 - "B", Barrio de la Estrella, Madrid 30) con la vista de la Plaza de la Paja. Me causó impresión porque fue allí donde nació Maria, en forma accidental, ya que su madre se encontraba en la capital asistiendo a su marido, gravemente enfermo. Pronto la enviaron con el ama a Santiago donde se crió en casa de su abuela y tías.
El 12 del corriente se casó María de los Angeles, que creo es la última hija de los Couceiro. Se me ha pasado el felicitarlos porque nunca estuve más atareado que ahora durante las vacaciones, a causa de mi familia de aquí y de ahí. No obstante disminuyen mis relaciones sociales. El invierno y la primavera pasados han fallecido: primero Elena Lasserre; a poco, Julia, y en el intervalo dos sobrinos de ésta: el único varón y su hermana mayor. Murió también el Dr. Cancela y otros amigos médicos, de los más íntimos. Quedamos estrechamente relacionados, Morató y las hermanas Campos, a quienes veo casi diariamente. No así a Julia Coello ni a Pepe Luis que han desaparecido de mi vista como fantasmas.
Y ahora, hago mutis por el foro y reapareceré en cualquier otra ocasión, si –como decía mi abuela– Dios me ayuda. Les abrazo, cordialmente
Virgilio [sinatura autógrafa]

1975-07-15 Mencionado/a
Carta de Manuel Meilán a Lois Tobío Fernández, 1975.
Montevideo
Madrid
Orixinal Transcrición

Transcripción da epistola Carta de Manuel Meilán a Lois Tobío Fernández, 1975. en 15/07/1975

Montevideo, xulio 15 do 1975

Siñor;
Luís Tobío Fernández
MADRID.-

Ben querido Tobío:
O día 3 do vindeiro setembro, SEMPRE EN GALICIA, cumprirá VINTECINCO ANOS.- Vai en maiúscula porque, cando a fundamos, lexos estivemos de imaxinar que chegaríamos a eles.- Pero, somentes coa lamentabel ausencia de Somoza, os demáis, estamos todiños; máis vellos no físico, nonna mente, que sempre está como nos mellores tempos xuveniles .... Boeno, vamos o motivo desta que non é outro que o de pedírlle que nos faga o editorial pro domingo 7 de setembro.- Todos nós senteriamos moi ledos si vosté, como non dudebamos fará, remexanos a colaboración que lle pedimos.-
Eu escribinlle a Villaverde pra que o vira e lle pedira isas verbas gravadas na sua voz.- Como nin me contestóu, supoño que nono fixo, dahí esta carta.- Si o Villaverde, cumpríu, millor; senon, ista carta ten vixencia.-
Dos probremas deste país, xa o supoño enteirado.- Vamos tirando, pero sin aquela maneira de vivir deste pobo, co facía felíz.- As condicións económicas están cuasi totalmente deterioradas, como lle dín agora.- E no político, fixeron un réximen militar-civil, que vai tirando con unha férrea represión e unha censura endexamais tida nesta Nación de Don Xosé Batlle y Ordoñez.- Pra darlle unha idea direille que somentes se pubrican catro xornaes: "El País".- "La Mañana".- "El Diario", oficialistas e "El Día", que fai o que pode pra que nono suspendan, como xa o fixeron.- Fora deste, nun tono moi suaviciño, polo dito, os outros, merda.-
Eí parez cas cousas tamén non eran tan estabeles como pensaban os trunfadores de fai casi coarenta anos.- E que a libertade de pensamento e vida, endexamáis morre.-
Co auspicio do Patronato da Cultura Galega daquí estase por poñer o busto de Castelao no seu Rianxo natal.- O busto xa esta na casa paterna, donde naceu o Guieiro.- E o que fixeron entre vosté i Escudero, que lamentablemente remata de morrer na Cruña, sin co destiño lle permitise estar presente na colocación.- Daquí pensan ir Canabal, Pereira, Yolanda e quizáes algún outro.- De Bós Aires, tamén unha delegación do Centro Galego, que irá presidida polo titular.- Todo esto e proieito, pois parez que afloran algunhas dificultades; vosté xa me entende.- Alá veremos, pois pensabase facelo en setembro.-
Ren máis, saúdos a sua dona e fillo, que xa estará feito un mozo e tiduado, maxínome.- Vosté, cos saudos de todolos amigos da audición –Couceiro, Yolanda, Pereira–, reciba unha amical aperta de
Meilan [sinatura autógrafa]

1981-05-19 Mencionado/a
Carta de Valentín Paz-Andrade a Lois Tobío Fernández, 1981.
Vigo
Madrid
Orixinal Transcrición

Transcripción da epistola Carta de Valentín Paz-Andrade a Lois Tobío Fernández, 1981. en 19/05/1981

V. Paz Andrade
Abogado
––––––––––––
Policarpo Sanz, 22. Tº. 211562
Vigo

Vigo, 19 de mayo de 1981
Sr. D. Luís Tobío
Escritor
Bonetero, 5
MADRID-16

Querido Luis:
Conservo a dirección tua, que sin seguranza utilizo. Ogallá o Argos postal non teñan aínda perdido as vistas.
Estóu traballando n-un livro, Castelao na luz e na Sombra. Como estamos en risco de esmorecimento total os que fomos seus amigos, sin que despois de tantos anos ninguén lle metera o dente o unha verdadeira e completa biografía, botei as costas tan eisixente obriga. Levo redactados vinte e tantos capitulos, e ando no adicado as actuacións de Castelao no Uruguay.
Os nosos amigos de Montevideo, principalmente Meilán, brindaronme a sua axuda. Que non e tan completa como desexaran. Podias ti fornecerme algúns datos complementarios, senon son fundamentales? Por exemplo, os seguintes:
A) 05/12/1940 dá unha primeira conferencia, na Casa de Galicia. Sobre qué falóu? Quen fixo a presentación? Foi no local social ou en outro?.
B) O día 8 domingo, do mesmo mes, xantar ofrecido pol-a Casa de Galicia. No local social ou en outro? Quen falóu ofrecendo o acto? Falaron algúns mais, aparte o festexado?.
C) Entre o 5 e o 8 tuvo Castelao algunha actuación no Uruguay? En que hotel paróu en Montevideo?.
D) O 18 de abril de 1943, discurso no Estadio Centenario. Entre unha data e outra, non voltóu Castelao a Montevideo?. Despois do mitin celebróuse algún xantar aos oradores?.
E) O 15 de Nov. de 1944 constituiuse o Consello de Galicia en Montevideo, que xa funcionaba en Buenos Aires. Incorporaronselle algúns membros de residentes no Uruguay?.
F) Do 10 ao 25 de xunio de 1945, exposición das estampas que se editaron nos albums de Guerra. En que local. Falóu algún no acto?.
G) O 30 de junio de 1945 acto conmemorando a votación do Estatuto. Quen máis falóu? Onde foi celebrado?
H) Xantar do 10 de jul. de 1945. Quen falóu no ofrecimento ou nos brindis?
I) Calquera outro dato que deba ser lembrado das estancias de Castelao no Uruguay.
Supoño que na derradeira estancia de Castelao en Buenos Aires –1946-1950– non voltóu a Montevideo. Do livro de Palmás e o de Zubillaga, dispoño xa.
Perdóame ésta angueira, e recibe o meu afervoado agradecemento, con a mais forte aperta de
Valentín [sinatura autógrafa]

[Anotación manuscrita, a lápis na marxe superior esquerda:] Ollar na colección de "El Día" cousa doada pois teñénse as datas. Pode facelo Meilán, Couceiro ou Crestar. Ou algún dos rapaces novos da audic. S. en G ou do Patronato.