PROXECTO EPÍSTOLAS

----

5 MENCIóNS A Carlos Zubillaga (1941-)

Epístolas
Mencionado/a [5]
Data Relación Remitente - Destinatario Orixe Destino [ O. ] [ T. ]
Data Relación Remitente - Destinatario Orixe Destino [ O. ] [ T. ]
1973-08-30 Mencionado/a
Carta de Palmás a Seoane. 1973
Bos Aires
Transcrición

Transcripción da epistola Carta de Palmás a Seoane. 1973 en 30/08/1973

Buenos Aires, 30 de agosto de 1973

Querido Seoane:

Sin ánimo de despertar en su envidia le diré que la cartelera de cines está llena de buenas películas: He visto ya alguna de ellas. Estado de Sitio de Costa-Gravas con un planteamiento muy claro sobre la guerrilla urbana y un alegato contra la represión policial y la penetración de los servicios norteamericanos. Supongo que cuando vuelva aún estará en cartel, pues el éxito es rotundo. También vi Hermano sol, hermana luna de Zefirelli. Creo que no logró la gracia y la frescura de su Romeo y Julieta, pues confundió simpleza de espíritu –en este caso el de Francisco de Asís– con cursilería y, sin duda son dos cosas muy diferentes. Volví a ver Decamerón de Passolini esta vuelta hablada en italiano y napolitano con lo cual gana enormemente sobre la versión en inglés. Es un estupendo fresco popular y de época. Ayer estrenaron En el nombre del padre... una película de Bellocchio –el que hizo Cina é vicina– me gustó mucho, hay en ella un complejo planteo sobre la realidad social italiana enfocada en el pequeño mundo de un colegio católico. Naturalmente que con la excepción de Zefirelli ninguna de las otras películas podrá pasar la censura española. Por cierto hasta el momento la censura en materia de cine y publicaciones no funciona lo que ha dado como resultado el poder haber visto excelentes películas sin cortes y que los quioscos de diarios estén tapados de revistas más o menos eróticas que parece que nadie o muy pocos compran –según me dijo el diariero que viene a casa–. Asimismo hay algunas revistas con travestis y todas esas cosas. Que se le va a hacer vaya lo uno por lo otro.
Del mundo plástico poco o nada le puedo contar, pues con todas las cosas atrasadas que tenía y aún tengo no me quedó tiempo más que para ir al cine. Este sábado aprovecharé para ir a ver dos exposiciones que hay en Bellas Artes y en Artes decorativas. Una es con grabados de Goya (la serie de toros) y la otra es de grabados de Picasso sobre toros también. No sé si tendrá interés en los catálogos. De todos modos se los compraré. Todavía no me llegaron las cosas de Londres, supongo que no tardarán en hacerlo.
Hoy estuve con Alberto Vilanova, que se marcha a Galicia a fin de año pues quiere arreglar los papeles de su jubilación. El pobre estuvo muy mal con una afección renal que lo retuvo en cama un par de meses. Le encargué un trabajo sobre los exilados gallegos de América para publicar en un volumen colectivo sobre la emigración en el cual tendrá que colaborar Ud. y otros amigos. La cosa surgió así: casi al final de mi estadía en Galicia me entero que SEPT va a publicar un volumen colectivo sobre la emigración gallega actual, pensé que sería bueno hacer una parte dedicada a América. Hice una lista de autores y temas posibles y la idea fue aprobada. Martínez Romero hará los aspectos psicológicos, Pilar un trabajo sobre folklore gallego y argentino, Varela los artistas gallegos en América (no sé aún si aceptará), Zubillaga los gallegos en Uruguay, Pérez Prado se referirá al nombre gallego en América y yo cubriré los aspectos sociológicos. Como me acordé que Ud. tenía bastante material sobre los gallegos en México y prácticamente nada sabemos sobre ellos pensé que podría Ud. desarrollar dicho tema. El trabajo no deberá exceder las 15 o 20 hojas oficio a doble espacio y en gallego. Como a los editores les urge sacar el libro habría que tener listos los artículos a finales de noviembre. Espero que pueda colaborar en este primer libro sobre nuestra emigración a América que sale en Galicia, cuando ya el fenómeno es casi un hecho histórico.
Como broche final le diré que cuando llegué me enteré que las vestales de la Irmandade habían echado a rodar la especie que mi viaje se había hecho por invitación del gobierno español. Primero reaccioné violentamente pues la mentira es algo que me molesta mucho pero luego lo pensé bien y decidí reforzar mi total alejamiento de toda esta “xentiña” que alguna vez coincidió más o menos con nuestras vidas. Seguiré trabajando como siempre por Galicia y por su pueblo, que es el de mi sangre, desde lejos y como mejor pueda, tratando de salvar el recuerdo de su paso por estas tierras y ayudando, poco o mucho, a que el futuro no nos sea tan terrible como el pasado y el presente.
Si se solucionan unas cuestiones de tipo burocrático participaré en una experiencia muy interesante que se desarrollará en la frontera misionera con el Brasil. Como allí ha penetrado –según parece– el portugués, se entrenarán los maestros en dicha lengua para impartir la enseñanza en sus primeros momentos. Hace unos días salió la resolución del ministro de educación designándome junto con otros tres profesores para recorrer la zona, dictar un cursillo a los maestros y arbitrar las medidas necesarias a implantarse en el futuro. Parece ser que lo mismo se hará con las lenguas indígenas. Ojalá pueda arreglar mis cosas y poder participar en la experiencia que como Ud. sabe me interesa sobremanera.
Perdón por la larga carta. Un abrazo muy fuerte para Maruja y Ud. esperando tenerlos entre nosotros muy pronto

Ricardo Palmás

1974-06-14 Mencionado/a
Carta de Seoane a Pereira Caamaño. 1974
Bos Aires
Montevideo
Transcrición

Transcripción da epistola Carta de Seoane a Pereira Caamaño. 1974 en 14/06/1974


Buenos Aires, 14 de xunio de 1974

Sr. D. Fernando Pereira
Montevideo

Meu querido amigo:

Cercana a data da mostra de dibuxos meus na Galería Losada, sin ter dibuxos pra esa mostra e sin posibilidades materiales de facelos, polo pouco tempo que resta e o traballo que me atosiga, propóñolles, en troques, facer unha mostra que gostará moito máis polos temas, de augadas e apuntes de paisaxes galegos, de Carlos Torrallardona, a súa dona e fillas, feitas en Galicia arredor do ano 70, e que constitúien unha proba de amor a unha terra á que iban por vez primeira. Eu faría, si non teñen inconveniente, a presentación escrita da mostra. Torrallardona é un dos máis importantes pintores arxentinos da miña xeneración. E dende fai moitos anos amigo de Colmeiro, Rafael Dieste, Díaz Pardo e meu, etc. En Montevideo, expuxo conmigo fai uns 25 anos en Amigos del Arte, presentándonos entón Esther de Cáceres. Penso, pois, que non perde nada o Patronato e a Galería Losada relevándome a min do meu compromiso. O púbrico poderá contemprar unha obra de estudo feita, como dixen denantes, con moito amor e moi bela. Tamén iría eu á inauguración e podería falar dela en La Voz de Galicia como, naturalmente, non podería facelo, si fose miña. Eu, dende logo, a pesar da miña vontade non podo facer a exposición, pois estou atafegado como dixen, de traballo.
Respóndame o máis pronto posibre, pois en principio xa lle falei a Torrallardona que están de acordo en exhibir esas obras polo propósito.
Con esta, remítolle a tampa pra o libro de Zubillaga.

Saúdos pra o Sr. Martínez e os membros do Padroado, e vostede e a súa dona reciban o saúdo da miña e meu. Unha aperta de:

[Seoane]

1975-06-06 Mencionado/a
Carta de Palmás a Seoane. 1975
Bos Aires
Transcrición

Transcripción da epistola Carta de Palmás a Seoane. 1975 en 06/06/1975


Buenos Aires, 6 de junio de 1975

Querido Seoane:

Supe por un amigo mío que pasó por Madrid que usted y Maruja estaban en La Coruña. ¿Qué tal le fue con la exposición? ¿Cuándo piensan volver a Buenos Aires? ¿Cómo está Maruja? En realidad, hace tanto tiempo que no nos escribimos que son muchísimas las preguntas.
Por mi parte terminé en vacaciones de escribir el capítulo sobre la emigración para el volumen colectivo que publicará Itsmo de Madrid dentro de una colección dedicada a los distintos pueblos de España. Los primeros en salir son Los gallegos y Los catalanes. Para fin de año estará listo otro trabajo sobre la emigración al Río de la Plata en colaboración con Zubillaga quien estudia el caso uruguayo. Ahora estoy terminando Castelao: prosa do exilio que va a editar el Patronato de Montevideo, quienes me pidieron que usted haga la tapa. ¿Será posible? El formato del libro será igual al de Zubillaga sobre El problema nacional... A pesar de la intención de publicarlo en julio creo que no estará listo para esas fechas pues yo estoy con mucho trabajo y con problemas de salud –mi aparato digestivo no me da tregua o yo no le doy tregua a él–.

Un abrazo para usted y Maruja.

Ricardo Palmás

1976-04-22 Mencionado/a
Carta de Palmás a Seoane. 1976
Londres
Transcrición

Transcripción da epistola Carta de Palmás a Seoane. 1976 en 22/04/1976


Londres, 22.4.1976

Querido Seoane:

No le escribí antes porque no tenía su dirección, se la pedí a Lorenzo Varela pero la carta llegó a Bs. As. cuando él estaba en Río o volando hacia Madrid. Por fin el otro día la encontré en un papelito, junto con otras direcciones que Ud. me había dado. Como sería demasiado largo y aburrido contarle casi cuatro meses de andanzas trataré de hacer un resumen coherente. En Montevideo dejé los originales de Castelao: prosa no exilio, luego de tener que soportar dos revisaciones de maletas por parte de la Aduana y las fuerzas militares. Fue un episodio desagradable. Viajé con doscientos chicos judíos que iban a Israel para la cosecha de cítricos y pensé que en cualquier momento terminábamos todos en algún desierto árabe. Llegué a Madrid sin novedad y estuve con Laxeiro, Blanco-Amor, Marcial Suárez, etc. Todos esperanzados con el futuro de España y desconcertados con la Argentina. Allí me enteré que Alonso Montero me había encargado un trabajo sobre la cultura gallega en la Argentina (la carta no llegó a Bs. As.) y debí hacer el trabajo aquí en Londres sin otra bibliografía que el libro de Vilanova, algún trabajo suyo y mi memoria. El resultado no es la maravilla pero creo que con las limitaciones de espacio –16 folios– y de información que tuve salió bastante bien. Por lo tanto espero que en estos meses salgan publicados estos dos trabajos y el capítulo sobre la emigración que hice para Istmo. Desde aquí tomé contacto con Neira Vilas, pues quiero que me mande datos sobre Cuba y sobre esa base, el trabajo de Zubillaga sobre la emigración al Uruguay y lo que tengo hecho yo hacer una especie de panorama de la emigración gallega en América, para cumplir de una vez por todas su viejo pedido (del cual nunca me olvidé a pesar que Ud. tuvo la delicadeza de no recordarlo nunca). En Galicia recolecté material para el santoral. Trabajé unos días en el Museo de Pontevedra y me traje una serie de fotocopias. Recibí el Santos gallegos de Gil Atrio y estoy esperando que me consigan uno del mismo autor dedicado a los santos apócrifos que son los más interesantes. En mi opinión habrá que seleccionar no más de una docena de santos o, tal vez, menos. Tengo una duda, qué hacemos con algunos santos (como Santiago o san Martín dumiense) que no son estrictamente gallegos de nación, pero sí por obra o tradición. Por favor, dígame qué piensa. Tengo listo un pequeño libro de poemas que creo llevará de título Cidade, Lorenzo Varela me hará un prólogo y me gustaría que Ud. lo diseñase e ilustrase. ¿Será mucho pedir? En cuanto tenga todo el material le mandaré una copia. Aún no sé quién lo editará, tal vez podría ser O Castro.
En cuanto a mi opinión de lo que está pasando en España creo que está invalidada por el tiempo transcurrido y la velocidad de los acontecimientos. Yo llegué a Madrid en plena “primavera fraguista”. No se notaban grandes cambios pero había algo en el ambiente. En Galicia la cosa estaba y creo que lo está, mucho más movida que en los años anteriores. Lo más notable es el peso que está adquiriendo el idioma. Mientras yo estuve no había día que La Voz no publicase cuatro o cinco declaraciones escritas en gallego sobre los asuntos más diversos. Esperemos que todo vaya adelante. Por desgracia no pude ver a mucha gente pues en Madrid se me inició una gastritis fortísima y andaba con régimen de comidas y luego me tuve que venir a Londres. Lamenté no verlo a Pillado, le escribí ofreciéndole mi colaboración desde Londres, pero me contestó que no tenían espacio ni fondos. Personalmente estoy bien, aún no tengo trabajo fijo, más que una hora de castellano diario y algunas traducciones que voy haciendo. De todos modos estoy aprovechando el paro forzoso para trabajar en los proyectos que tenía. Londres sigue siendo una ciudad con una vida cultural impresionante. Vi una exposición excelente de Marx Ernest.

Un abrazo para Ud. y Maruja

Ricardo Palmás


[Conserva sobre cos seguintes datos]

[Remitente:]
Ricardo Palmás
84, Erskine Hill
London NW: 11-6HG
England


[Destinatario:]
Mr.
Luis Seoane
Montevideo 1985- 13º, 68
Buenos Aires
Argentina

1981-05-19 Mencionado/a
Carta de Valentín Paz-Andrade a Lois Tobío Fernández, 1981.
Vigo
Madrid
Orixinal Transcrición

Transcripción da epistola Carta de Valentín Paz-Andrade a Lois Tobío Fernández, 1981. en 19/05/1981

V. Paz Andrade
Abogado
––––––––––––
Policarpo Sanz, 22. Tº. 211562
Vigo

Vigo, 19 de mayo de 1981
Sr. D. Luís Tobío
Escritor
Bonetero, 5
MADRID-16

Querido Luis:
Conservo a dirección tua, que sin seguranza utilizo. Ogallá o Argos postal non teñan aínda perdido as vistas.
Estóu traballando n-un livro, Castelao na luz e na Sombra. Como estamos en risco de esmorecimento total os que fomos seus amigos, sin que despois de tantos anos ninguén lle metera o dente o unha verdadeira e completa biografía, botei as costas tan eisixente obriga. Levo redactados vinte e tantos capitulos, e ando no adicado as actuacións de Castelao no Uruguay.
Os nosos amigos de Montevideo, principalmente Meilán, brindaronme a sua axuda. Que non e tan completa como desexaran. Podias ti fornecerme algúns datos complementarios, senon son fundamentales? Por exemplo, os seguintes:
A) 05/12/1940 dá unha primeira conferencia, na Casa de Galicia. Sobre qué falóu? Quen fixo a presentación? Foi no local social ou en outro?.
B) O día 8 domingo, do mesmo mes, xantar ofrecido pol-a Casa de Galicia. No local social ou en outro? Quen falóu ofrecendo o acto? Falaron algúns mais, aparte o festexado?.
C) Entre o 5 e o 8 tuvo Castelao algunha actuación no Uruguay? En que hotel paróu en Montevideo?.
D) O 18 de abril de 1943, discurso no Estadio Centenario. Entre unha data e outra, non voltóu Castelao a Montevideo?. Despois do mitin celebróuse algún xantar aos oradores?.
E) O 15 de Nov. de 1944 constituiuse o Consello de Galicia en Montevideo, que xa funcionaba en Buenos Aires. Incorporaronselle algúns membros de residentes no Uruguay?.
F) Do 10 ao 25 de xunio de 1945, exposición das estampas que se editaron nos albums de Guerra. En que local. Falóu algún no acto?.
G) O 30 de junio de 1945 acto conmemorando a votación do Estatuto. Quen máis falóu? Onde foi celebrado?
H) Xantar do 10 de jul. de 1945. Quen falóu no ofrecimento ou nos brindis?
I) Calquera outro dato que deba ser lembrado das estancias de Castelao no Uruguay.
Supoño que na derradeira estancia de Castelao en Buenos Aires –1946-1950– non voltóu a Montevideo. Do livro de Palmás e o de Zubillaga, dispoño xa.
Perdóame ésta angueira, e recibe o meu afervoado agradecemento, con a mais forte aperta de
Valentín [sinatura autógrafa]

[Anotación manuscrita, a lápis na marxe superior esquerda:] Ollar na colección de "El Día" cousa doada pois teñénse as datas. Pode facelo Meilán, Couceiro ou Crestar. Ou algún dos rapaces novos da audic. S. en G ou do Patronato.