PROXECTO EPÍSTOLAS

----
Epístolas
Mencionado/a [5]
Data Relación Remitente - Destinatario Orixe Destino [ O. ] [ T. ]
Data Relación Remitente - Destinatario Orixe Destino [ O. ] [ T. ]
1951-04-26 Mencionado/a
Carta de Francisco Fernández del Riego a Lois Tobío Fernández, 1951.
Vigo
Montevideo
Orixinal Transcrición

Transcripción da epistola Carta de Francisco Fernández del Riego a Lois Tobío Fernández, 1951. en 26/04/1951

Vigo
26-abril
1951
Sr. D. Luís Tobío
Montevideo

Meu querido amigo: Fai tempo que tiña mentes de che escribir. Diversos motivos viñeron aprazando o meu propósito. De todol-os xeitos, coido que desde que nos separamos –¿cántos anos van aló?– non deixei de seguir os teus pasos. Sempre andiven preocupado pol-a tua sorte. Non en balde che debo favores de amistade e orientacion, n-aquiles tempos universitarios. ¿Lémbraste? Por tua nai, por teu irmán Alfonso, por amigos comúns, percurei decote enteirarme dos teus recumbos. Agora Pita, infórmame adoito, e seméllame que en tantos anos non te perdín nunca de vista. A tua aititude frente ás nosas cousas preocupábame, e sentíame anceioso de saber o que facías.
Eu vivo unha vida abondo desnorteada, mergullado nun ritmo febril de traballo, sin apenas compensaciós. Todo parece afundido arredor dun. Se un acerta a atopar cun asideiros. Pasaron os anos, e siguen pasando, nun total fracaso persoal. Soio unha fe galega, n-iste pequeno mundo noso, sostén a un n-ista realidade abraiante, carregada de escenticismos e decenciós. Muitas veces teño matinado na idea de vivir, coma vós, a vida da emigración. Pero sinto un ausurdo tremor por me afastar de Galicia. A pesares de iste isolamento, de iste aturar día a día unha doenza espritual, da que cecáis non vos decatades ben, cóstame muito crebar as amarras. Aínda quedan algús amigos, bandeados coma min pol-as circunstancias. Pero bó é que haxa xentes limpas e xenerosas, capaces de sortear con enteireza o revolto balbordo que nos asolaga.
Nos minutos, poucos por certo, que podemos furtar ó traballo miltifure [?] e abafante que hai que realizar para vivir, facemos o labor cultural que nos é posibre facer. Demos comezo, con mil esforzos, a unha obra de ediciós que coidamos de interés. Iniciámola con unha "Antífona de Cantiga" de Cabanillas. Pero o primordial son uns Cadernos trimestráis que andamos a facer. O primeiro xa saíu. Por correo ordinario remeseiche un exemplar fai varios días. Impórtame muito que nos días a tua opinión sobre a sua presentación e contido. Tamén me importa grandemente que me mandes un ensaio teu pra un próisimo número. ¿Tés algún incomenente pra mo facelo? Teño a espranza de que á vista da pubricación e das xentes que a redaitamos, quererás sumarte á nosa empresa.
E nada máis por hoxe. Recibe a forte e cordial aperta de sempre, do teu vello amigo
F. del R. [sinatura autógrafa]

1956-09-26 Mencionado/a
Carta de Francisco Leal Insua a Lois Tobío Fernández, 1956.
Vigo
Montevideo
Orixinal Transcrición

Transcripción da epistola Carta de Francisco Leal Insua a Lois Tobío Fernández, 1956. en 26/09/1956

FARO DE VIGO , 26 de setiembre de 1956
EL DIRECTOR

Sr. D. Luís Tobío Fernández MONTEVIDEO

Mi querido y admirado amigo:
Sé que estás enterado que hace años trabajo en un libro que pronto será publicado –en 5 tomos– y que llevará el título de "Un pueblo de escritores", en el que han de figurar más de 110 intelectuales quehan nacido en nuestra ciudad. (Ahora, precisamente, estoy en contacto con Maruja Mallo gracias a la amabilidad del Dr. Correa Calderón que me ha traído un libro en el que figuran dos conferencias de ella, pues yo la estudio como escritora). En este libro incluyo también, además de los datos bio-bibliográficos, crítica de estilo, temática, etc. una parte antológica de cada autor de los de categoría universal. Por ello, acudo a ti para que me digas que trabajo de los tuyos es el que deseas que aparezca entre esta amplia antología –artículo o poema o ensayo–, y que hagas el favor de mandármelo. Tengo unos datos biográficos tuyos incompletos que me había proporcionado tu hermano Alfonso (su mujer es prima carnal de la mía), pero preferiría que tú me hicieras el curriculum vitae a fin de que estés representado en esta obra como mereces. Ramón Villar Ponte, antes de morir, me había hecho lo mismo para él y para su hermano Antón.
De tus trabajos publicados solo poseo lo siguiente:
"A eirexa de Santa María de Viveiro"
"Poesía inglesa e francesa vertida ao galego" (En colaboración)
"Por que debemos falar en galego" (Suplemento de NOS)
"Viejas trovas sobre el mar de Vigo" (en "El Día", de Montevideo)
"De un rincón del Cantábrico" Idem

Ya ves que, en realidad, esto es muy poco. ¿Serías tan amable que me enviaras por el gran amigo Correa Calderón tus últimas producciones?. Si editaste algún libro, me interesa extraordinariamente poseerlo sea el tema que sea pues los comentarios que hago son ampliamente objetivos a fin de que en esta obra quepan todas las tendencias, al margen de las circunstancias.
Tu hermano Alfonso y yo nos vemos de tarde en tarde, pero siempre hablamos de ti. Ahora quizá vaya a La Coruña uno de estos días y ya le diré que te he escrito.
Díme en que puedo serte útil. Recibe un abrazo muy fuerte de
Francisco Leal Insua [sinatura autógrafa]

T/C
Calle del Ecuador 61 - 2º
VIGO (Pontevedra)
-España-

[Nota manuscrita ao final da carta]:
¿Donde podría conseguir tu tesis doctoral?

1965-03-20 Mencionado/a
Carta de Carlos Tobío Fernández ao seu irmán Lois Tobío Fernández, 1965.
México, D. F.
Madrid
Orixinal Transcrición

Transcripción da epistola Carta de Carlos Tobío Fernández ao seu irmán Lois Tobío Fernández, 1965. en 20/03/1965

Carlos Tobío
México, D.F.
20 de marzo de 1965

Sr. Luis Tobío

Querido Luis:
Recibí tu carta con la agradable noticia de que mi solicitud de regreso a España fue acordada favorablemente. Todavía no llega a la representación española aquí, pero espero que será cosa de días. Doy por descontado que con tal autorización podré visitar España sin peligro alguno de ser molestado. Pero con todo y eso no puedo descartar cierta sensación de temor, en vista de lo que, segun dicen, les ha ocurrido a otros en casos parecidos. Ignoro hasta que grado las autoridades subalternas seran respetuosas de estos permisos, pero es evidente que si quiero volver ahí tengo que arriesgarme a que me preparen una fiestecita sorpresa a mi llegada, aunque este riesgo sea remoto.
Aunque originalmente tenía proyectado el viaje para el próximo verano, no podrá ser tan pronto por razones de trabajo. Prefiero esperar hasta noviembre y acompañar a Carmen hija en su viaje, que es cosa segura y decidida tan pronto comiencen las vacaciones en su Colegio. Ella tiene gran interés y curiosidad, naturalmente, por conocer España y sus habitantes, entre los cuales se encuentran sus parientes.
A través de tus opiniones, que Carmen me transmitió a su regreso, y de las propias observaciones de ella, creo tener una idea bastante clara de como estan las cosas ahí. Se que escasean las oportunidades, para empleos y para pequeños negocios; la productividad de éstos es muy baja, y la rentabilidad del capital insignificantes comparado con México. O sea, que ir ahí a trabajar o a poner negocio, no interesa. Eso es definitivo. No planeo por tanto quemar mis naves de inmediato. Pero aspiro a ordenar un poco mis desordenados y endeudados negocios aquí, y en dos o tres años poder hacer el traslado final alimentándome ahí con ingresos seguros procedentes de México mediante inversiones de las llamadas "de viuda" que dejaré hechas. De este modo podremos tener asegurado ahí el cocido, aunque sea modestamente, y luego, ya veremos. Al cabo, en la vida hay algo mas que las ventajas economicas. Y por otro lado, nada hay absolutamente seguro ni firme, y menos en ese suelo de arenas movedizas que es la España actual.
Hace dos o tres semanas recibí vuestra felicitacion de Navidad y fotos. Os encuentro, como es natural, muy cambiados. Respetables, dignos, plenos. El esplendor de la madurez sana e inteligente (El que no se consuela es por que no quiere). Creo que me encontraréis en parecidas condiciones cuando me tengais enfrente. Los chicos, espléndidos, con el obligado parecido a papá y mamá. Ese parecido que de niños, tanto nos aburría y exasperaba nos recordaran.
Carmen todavía tiene cuerda para hablar de las excelencias de Madrid, y las gentilezas de vosotros y demás hermanos. Mucho os las agradecemos. Ya hace proyectos con otro viaje, pero soñar no cuesta nada. Los viajes sí cuestan: cada uno me deja renqueando como un ataque de ciática, durante varios meses, y desquicia aun mas mis finanzas confusas y elementales.
No he vuelto a saber nada de Alfonso y de como evoluciona su enfermedad. Hace varias semanas le escribí pero no tuve respuesta. Tampoco Maruja me dice nada. Espero que en tu próxima me tengas al corriente. Comesaña lo vió en el tren cuando venía a Madrid, y lo encontró de buen aspecto y optimista. Pero ignoro el resultado del reconocimiento que iba a hacerse. Espero que la cosa haya sido tratada a tiempo y pueda alcanzarse una definitiva curación.
Aquí seguimos con sumo interés el desarrollo de la situación en la Universidad de Madrid y las del resto de España. Ello reaviva nuestra fé en nuestra gente y en la creencia de que no todo podía haberse perdido en un mar de temor, de conformismo y de comodidad porcina como bastantes creían.
Abrazos para Mª. del Carmen y los chicos, así como para tí, de todos nosotros
Carlos [sinatura autógrafa]

[nota manuscrita de Carmen, a súa muller]:
Queridos hermanos: De nuevo en esta tierra, aunque no muy a gusto y añorando Madrid. Estoy contenta porque estoy con la familia. Se me quitó la tos y todas las molestias que sentía, pues este clima es ideal, a pesar de lo que decis vosotros. Cada vez que pienso en el frio madrileño me pongo a tiritar y eso que ahora debe estar la cosa caliente con las huelgas estudiantes, etc. etc.
Carmencita y papá Carlos con muchos proyectos para su próximo viaje y yo oyéndoles con envidia, pero lo mejor es no pensar, así que muchos abrazos a todos de
Carmen [sinatura autógrafa]

1965-09-21 Mencionado/a
Carta de Carlos Tobío Fernández ao seu irmán Lois Tobío Fernández, 1965.
México, D. F.
Madrid
Orixinal Transcrición

Transcripción da epistola Carta de Carlos Tobío Fernández ao seu irmán Lois Tobío Fernández, 1965. en 21/09/1965

Carlos Tobío
México, D.F.

21 de septiembre de 1965

Sr. Luis Tobío
Madrid.

Querido Luis: Dejé pasar el verano para escribiros en la creencia de que habréis ido de vacaciones a algun lado y tendréis poco tiempo de estar de regreso. Digo esto porque, segun afirman los que vienen de ahí, la fiebre turística ha contagiado ahí a los nativos, que al llegar el verano se agitan como hormigas y se desplazan en todas direcciones, de suerte que en Madrid no queda nadie, y hasta el mas infeliz se va al norte o a las playas del sur. Ahora supongo que esta carta no tendrá que esperar para que la leáis.
Mi proyecto de viajar a España a fines de este año no se puede realizar. El pleito de que os hablé está a punto de hacer crisis y no debo ausentarme. Por otro lado, la mejor temporada del año para mi negocio es precisamente la de Noviembre-diciembre. Y en fin, no estoy muy sobrado de dinero por el momento, así que lo dejaré para el verano del año que viene, estación más apropiada, además, para aprovechar y disfrutar del viaje. Pero Carmen, hija, sí saldrá para ahí en la primera quincena de noviembre, y ahí permanecerá hasta fines de enero. Viaja con su propio dinero, ahorrado a lo largo de casi dos años con gran ilusión y entusiasmo. Y lleva el propósito de aprender y conocer lo más posible, recorrer los puntos mas interesantes y dignos de verse, en fin, extraer el máximo de provecho a cada peso ahorrado aquí. No va como una turista del montón, ni siquiera va a divertirse, sino con el espíritu inquieto y curioso de una estudiante ávida de conocer un país, el nuestro y por tanto tambien de ella, del cual tanto ha oido hablar y del que tan cerca se siente. No necesito deciros cuanto os agradeceré que le ayudéis en su propósito dentro de lo que vuestras ocupaciones os permitan. Pasará en Madrid, calculo de tres a cuatro semanas, y el resto del tiempo en Galicia y el norte de España, Andalucía y Cataluña, haciendo el recorrido, desde luego, en las condiciones mas económicas posibles. Creo que encontraréis agradable su compañía, pues no hay prejuicio paterno si os digo que es una muchacha sencilla, culta y agradable. Por consiguiente, noventa y cinco por ciento Tobío.
Tengo en mi poder la autorización transmitida por la representación de España aquí, para regresar a España y residir permanentemente en el país. De ella haré uso llegado el momento.
No he tenido noticia alguna de Alfonso desde hace varios meses, o sea, desde la última carta de Maruja en que me decía que el tratamiento inicial de bomba de cobalto no había dado el resultado esperado y había sido necesario operar. Escribí a Alfonso pero no tuve respuesta alguna, por lo cual quiero que me digas que pasa y si el mal ha seguido progresando.
Yo sigo en mis trece de trasladarme a vivir ahí dentro de poco tiempo. Debo tener la cabeza muy dura porque nadie ni ningun razonamiento es capaz de quitarme esta idea, que llevo pegada al cráneo desde hace 25 años!

Abrazos,
Carlos [sinatura autógrafa]

1966-01-12 Mencionado/a
Carta de Carlos Tobío Fernández ao seu irmán Lois Tobío Fernández, 1966.
México, D. F.
Madrid
Orixinal Transcrición

Transcripción da epistola Carta de Carlos Tobío Fernández ao seu irmán Lois Tobío Fernández, 1966. en 12/01/1966

Carlos Tobío
México, D. F.
12 de enero de 1966
Sr. Luis Tobío

Queridos Luis y familia:
Al empezar el año con las mismas viejas costumbres de siempre, en especial la desagradable de trabajar, os enviamos un fuerte abrazo y nuestros mejores deseos para el presente año, a todos vosotros a quienes envidiamos la dicha de vivir en olor de democracia segun quedó claramente demostrado en el reciente inefable discurso del tío Paco (como llaman a "ese hombre" las honradas amas de casa de ahí cuando le escriben cartas a los familiares de aquí, con el fin de disimular y para que no se sepa a quien se refieren). Por aquí ha causado sorpresa y admiración, aunque no demasiada, la eficacia con que se realizó el referendum teniendo en cuenta la poca experiencia que tienen ahí en esos juegos democráticos. Se critica tan sólo que se les pasó la mano un poquito, pues eso de que votaran 21 millones cuando las listas de electores solo tenían 19 millones se consideró un poco exagerado. Por lo demás, los políticos de aquí, que llevan muchos años practicando el truco electoral en todas sus formas y son muy duchos en estos menesteres, creen que un 75 o un 80 por ciento de votos "Sí" hubiera sido mas razonable, pero consignar 95% de votos favorables les parece desatinado y fruto del caracter extremado de los españoles. Creo que no les vendría mal a los organizadores de referendums contar con el asesoramiento técnico de algunos especialistas mexicanos del partido oficial con el fin de que no salgan resultados tan descarados. De cualquier manera, y ahora hablando en serio, parece que una gran mayoría votaron a favor de las reformas y aun admitiendo el escaso valor de tal consulta como medio de conocer el sentir del pueblo, parece indudable que la inercia, el miedo a lo desconocido, la apatía, el temor a los cambios, el recuerdo de la guerra civil y demás factores de la relativa estabilidad del régimen, ha llevado a mucha gente a otorgar cierto grado de respaldo a Franco. Y esto es importante porque cualquier oposición que ignore este hecho, creo yo, no tiene otra perspectiva que el fracaso. Por ejemplo, la fósil y romántica oposición de los agonizantes grupos políticos de exiliados en México. Ahora en cuanto a la monarquía, no pienso que se pueda apostar un centavo a las probabilidades de cualquiera de los cinco mendigos de sangre real que aspiran al trono.
Hemos pasado las últimas dos semanas del año en Acapulco, como hacemos casi siempre por esa época. Esta vez pudimos ir todos juntos, porque no hubo dispersión de vacaciones como en años anteriores. Descansamos y nos divertimos, porque en verdad Acapulco es un bellísimo puerto que debierais haber conocido en vuestra estancia aquí. Sobre todo el atractivo del clima, que en pleno diciembre es primaveral, y la agradable tibieza del agua que siempre me hace recordar las pavorosas tiritonas que me agarraba en la playa de Covas, aun en el mes de Agosto.
Respecto a mi viaje, debió haberse efectuado el verano pasado, pero a última hora lo deje en suspenso por varias razones, en particular la noticia del fallecimiento de Alfonso y las enfermedades de Pedro y los chicos de Maruja. No me hubiera gustado, después de tantos años de espera para visitar Galicia, encontrarme en un ambiente familiar deprimido y medicamentoso que me hubiera echado a perder la satisfacción del viaje. Pero el presente año, salvo alguna calamidad imprevista, iré ahí para estar los meses de agosto, septiembre y tal vez octubre. Trato de convencer a Carmen hija para que me acompañe pero, a pesar de la atracción que España tiene para ella desde que la descubrió, no se anima porque tiene que presentar la tesis y examen profesional, y además tendría que abandonar temporalmente las clases del colegio Vives y de la Escuela Normal. Trato de hacerle ver que todo eso no es demasiado importante como para desperdiciar un verano ahí, pero creo que es demasiado responsable o poco intrépida, a menos que otros factores lamentables influyan en su decisión, cosa que no creo.
Mucho sentimos la muerte de Alfonso, que aunque sabíamos segura no creíamos tan rápida. Aunque varias veces le había escrito, nunca tuve noticias directas de él. Posiblemente su enfermedad le hacía penoso escribirme. A su viuda le escribí dos veces después del fallecimiento. Seguramente debe haber estado muy ocupada o es persona distraída, porque ni conozco su tipo de letra. Dicen que es picuda.
Nosotros seguimos firmes como siempre en nuestro próposito de trasladarnos a vivir ahí. En los últimos tiempos hemos ido mejorando poco a poco, así que el plazo calculado para el regreso tal vez se acorte algo.
Recibimos vuestras tarjetas de Navidad. Todos os recordamos, y mi hija Carmen, mucho mas. Por cierto que me dice que hace varias semanas os envió por correo algunos recuerdos y obsequios que teme no hayáis recibido porque nada decís en vuestras tarjetas.
Abrazos para todos,
Carlos [sinatura autógrafa]