Xornada

Os inicios da música escénica en Galicia

  1. Inicio
  2. Eventos

Xornada

Os inicios da música escénica en Galicia

Martes, 21 de marzo de 2023
Santiago de Compostela
Xornada

Os inicios da música escénica en Galicia

Martes, 21 de marzo de 2023 Santiago de Compostela
PRAZAS ESGOTADAS

- A actividade ten un acceso limitado debido á capacidade do espazo.
- O acceso ao espazo escénico do concerto non estará permitido ata que o persoal da institución o indique expresamente.
- Terán acceso prioritario ao espazo escénico as persoas presentes durante toda a xornada.

A Sección de Artes Escénicas, Musicais e Audiovisuais do Consello da Cultura Galega organiza esta xornada en que Montserrat Capelán, Joám Trilho e Javier Gándara analizarán os inicios da música escénica en Galicia e toda a importancia que esta tivo como manifestación de elementos identitarios. Como parte da celebración dos corenta anos do Consello da Cultura Galega, representarase a tonadilla escénica de Melchor López Los gustos estragados. Esta non só foi composta no edificio en que ten hoxe a sede o Consello da Cultura Galega —e que no século XVIII albergaba o seminario en que residía o compositor—, senón que moi probablemente tamén foi estreada neste mesmo espazo; polo tanto, o lugar da reestrea coincidiría co da súa primeira representación.

As tonadillas escénicas eran representacións breves cantadas que se facían nos intermedios das comedias. Xurdidas na segunda metade do século XVIII, chegaron a ser moi populares en todo o mundo hispánico, e na actualidade consérvanse máis de 2000 en Madrid e noutras cidades españolas e americanas. A pesar de que sabemos que en Galicia se facían tonadillas escénicas de maneira habitual, soamente se conserva unha composta en Galicia, en 1799: Los gustos estragados, con música do mestre de capela da catedral de Santiago Melchor López e letra do escritor e intelectual español Tomás de Iriarte. Se ben as tonadillas adoitaban facerse nos teatros, esta obra compúxose para ser representada como teatro «doméstico», o que explica que, en vez de estar escrita para voces e orquestra, como era habitual, Melchor López a compuxese para tres voces e fortepiano. O máis probable é que o autor crease esta obra para interpretala na súa propia casa do seminario, situado no Pazo de Raxoi e onde, segundo indican fontes de 1799, o mestre facía «academias» harmónicas, é dicir, concertos domésticos, que el mesmo dirixía.

O rescate e a interpretación desta composición son de vital importancia por varias razóns: trátase dun dos escasos exemplos para ser representado de forma «doméstica» en todo o mundo hispano e, asemade, representa un dos poucos que se fixeron seguindo os criterios propostos na Reforma do Teatro de 1799. A composición no mesmo ano que a reforma demostra que en Santiago de Compostela non só coñecían as últimas novidades, senón que era un centro pioneiro nelas. Melchor López decidiu intercalar unha muiñeira nas habituais seguidillas coas que adoitaba rematar o xénero, de xeito que conseguiu introducir elementos identitarios e facer a súa propia versión «galeguizada» da tonadilla escénica.
Programa
Os inicios da música escénica en Galicia
Programa en PDF
Prensa
20-03-2023

Os inicios da música escénica en Galicia analízanse nunha xornada que tamén pon en escena a tonadilla Los gustos estragados

Ficha técnica
Xornada.
Os inicios da música escénica en Galicia
Data
Martes, 21 de marzo de 2023
Lugar

Consello da Cultura Galega
Pazo de Raxoi, 2º andar
Praza do Obradoiro, s/n
15705 Santiago de Compostela
Tel.: 981 957 202 / Fax: 981 957 205

Coordinación
Montserrat Capelán
Cristina Domínguez Dapena
Colabora
Axencia Galega das Industrias Culturais
Centro Dramático Galego
Grupo de investigación Organistrum (USC)
Organiza
Consello da Cultura Galega
Sección de Artes Escénicas, Musicais e Audiovisuais (CCG)

Imaxe da portada: Teresa Navarro (CCG)