Homenaxe a Avilés de Taramancos 11: «De cómo Reimundo Patiño se transforma en montaña (…)»
.
DE CÓMO REIMUNDO PATIÑO SE TRANSFORMA EN
MONTAÑA E NACE NO SEU CORAZÓN UN RÍO
CANTAREIRO: E ANIÑAN O XERÍN E A TORCAZA NO
FORNO AÍNDA QUENTE DO SEU AMOR: DE CÓMO
EMERXE DO SEU SER O CONTORNO DA PATRIA
É necesaria esa semente que vén do tempo en que se abriran rosas
de cal fervendo. É necesaria a arxila aínda impoluta; o bálsamo
na súa forma primixenia; o dolmen da brancura ritual aínda incólume.
É necesario. De tan antigamente rinchan eguas, arromban
os carros ao mencer a estructura que escomenza; irrompe
o teu propio esqueleto xermolando as canteiras. Canta
o cuco do mesazoico e fixa o calendario, a roda do tempo,
e a rosa náutica amamanta os ventos e as estrelas.
Abrolla a relva, e o toxo arnal amosa a súa lucería no serán
-esa hora na que o cervo fica petrificado de vermello na cova elementar-
cando amabamos o bronce e o seu brado, o himno do druída,
o pedernal escuro atafegando o seu pequeño vagalume interno.
Na andadura do tempo hai un rei a cantar. Ábrese o códice;
descífrase a parábola dos astros. Cimentan nos teus ósos os cimborios.
O pó das lendas estremece as verbas para dicir amor, dicir avelaneira:
Ferida veño, madre, e no souto nevado
non há ninguén que diga novas do meu amado:
E non hei meu amigo!
Pola beira do río veño d’amor ferida
e non hai quen me cure que se me vai a vida:
E non hei meu amigo!
Veño ferida, madre, ¿U-lo meu cabaleiro?
e xa non hai abrigo, nin amor, nin barqueiro:
E non hei meu amigo!
Oula o falcón e abátense as murallas. O estrondo das cúpulas pola
[bocarribeira
ao son da gaita popular: Dacabalo dun lóstrego, Roi Xordo
fende a pedra sillar, remove a base mesma onde se asenta o coro,
estabelece o escombro anovador, o éxtase da ruína do tempo culminado:
cando unha man de ferro nos arrebenta os ollos, cando ficamos
a pedir polas portas das idades. ¡A tristura dos tempos!
E tocan a rebate en Bastavales e xa o teu corazón está avisado,
a rosa de cen follas enxendra o cántico, renace da súa feble encarnadura
o aluvión da fala: a voz inxel na safra do seu colo queima
como queima o aceiro das espadas temperado no pozo da soidade.
Todo reverte en ti e de ti emana. A orixe. A cláusula. O cerne e a cortiza:
a outra estancia fonda onde nacen os ríos; o leiro mineral; o ámbito das
[aguias;
os elementos e as materias, o acontecer inmemorial
que nos prende de ascuas a memoria. Da túa vértebra
vaise expandendo o óvulo dos montes, o rochedo e o musgo,
o cume e o seu recanto circular onde acobillas o teu pobo.
A arca ancestral; a trabe que sustenta un íntimo universo.
“Io non pensaba che lo cor giammai
avesse di sospir tormento tanto”…
Foi cando a pomba te cruzou de esguello para abrir a ferida milenaria, a fonte
pola que deitas o perfil dos cómaros:
Que de toda a ternura soterrada canda o teu corazón
ten que ir xurdindo o contorno sen límites da patria.
Descrición:
Poema “De cómo Reimundo Patiño se transforma en montaña (...)”, incluído no programa radiofónico conducido por Suso Vaamonde Tempos e tempos de RNE, emitido o 9 de abril de 1987.
